به نام خدا
مقدمه : نظارت و راهنمایی آموزشی اصول و روشهای آن را از دید گاه های مختلف مورد بررسی قرار میگیرد . از جمله اصول آن میتوان به سازمانی بودن و نیز مسئولیت و اختیار و رشدو پیشرفت حرفه ای و علمی بودن آن اشاره کرد . از روشهای نظارت و راهنمایی آموزشی مشاهده ، بحث و گفتگو، روشهای مستقیم و روشهای غیر مستقیم، تشریک مساعی و نیز به نظارت وراهنمایی آموزشی همکار را نام برد که در این نوشتار به آنها خواهیم پرداخت .
اثر بخشی و اهمیت برنامه های نظارت و راهنمایی آموزشی وقتی روشن میشود که مشخص شود راهنمایان آموزشی تا چه میزان اصول آن را رعایت کرده اند . مارکس و استوپس اصول نظارت و راهنمایی آموزشی را بدین ترتیب بیان می کنند: 1- بخشی از برنامه آموزشی است کار و خدمت گروهی به شمار می آید . 2- تمام معلمان به راهنماییها و کمکهای راهنمای آموزشی نیاز دارند و مسئولیت آن با مدیر مدرسه است . 3- برنامه های نظارت و راهنمایی آموزشی باید به نحوی طراحی شود که پاسخگوی نیازهای شخصی معلمان باشد . 4- همه کارکنان اعم از کارکنان آموزشی و غیر آموزشی به نظارت و راهنمایی آموزشی نیاز دارند و باید تحت پوشش برنامه های آن قرار گیرند . 5- هدفهای آموزش و پرورش و اهمیت آن به معلمان گوشزد گردد و مبنایی برای فعالیتهای راهنمایان ومعلمان باشد . 6- نظارت و راهنمایی آموزشی باید در جهت بهبود نگرشها ، دانشها ، منش و رفتار و تحکیم روابط انسانی خوب در همه کارکنان مدرسه تلاش کند و به گسترش ارتباطات خود با جامعه بپردازد . 7- مسئولیت بهبود برنامه ،آموزش و یادگیری در کلاس درس و مدرسه بر عهده راهنمای آموزشی ،معلم و مدیر مدرسه و در منطقه بر عهده رئیس آموزش و پرورش و در سطح ملی بر عهده وزارت آموزش و پرورش است . 8- نظارت و راهنمایی آموزشی باید فعالیتهای فوق برنامه دانش آموزان را سازماندهی و آنها را هدایت کند. 9- پیش بینی های لازم جهت فراهم کردن تدارکات و امکانات مربوط به نظارت وراهنمایی آموزشی باید در بودجه سالیانه در نظر گرفته شود . 10- برای نظارت و راهنمایی آموزشی هم برنامه ریزی کوتاه مدت و هم برنامه بلند مدت ضرورت دارد. و تمام افراد باید با رهنما آموزشی همکاری کنند. 11- مدیر و راهنمای اموزشی که اجرا کننده برنامه های نظارت و راهنمایی آموزشی هستند باید در تمام سطوح از م منطقه آموزشی ، وزارت آموزش و پرورش ،دانشگاهها و دیگر سازمانهای محلی ، استانی و کشوری بهره مندشوند . 12- نظارت و راهنمایی آموزشی باید آخرین یافته ها را تجزیه وتحلیل و آنها را ارزیابی و در آموزش و پرورش بکار گیرد . 13- اثر بخشی و موفقیت برنامه های نظارت و راهنمایی آموزشی باید هم به وسیله افراد ذینفع در مدرسه ارزشیابی قرار گیرد و هم به وسیله افراد مطلع و صاحب نظر در خارج از مدرسه . موارد دیگری را دانشمندان برای درک بیشتر برنامه های نظارت وراهنمایی آموزشی بیان کرده اند که در اینجا به این اصول اشاره می کنیم : 1- اصل سازمانی : رفتاری سازمانی است و باید مسئولیتی مدیریتی در مدرسه تلقی شود . 2- اصل مسئولیت و اختیار : رفتار نظارت و راهنمایی آموزشی از طریق اعمال قدرت اجرایی موفق نخواهد بود و نمی تواند با سلسله مراتب سازمانی مسائل را حل وفصل کند . هر چه راهنمای آموزشی به تخصص ، مهارتها و توانایی های حرفه ای خود بیشتر متکی باشد معلمان در پذیرش رهنمودهای او تمایل و اشتیاق بیشتری از خود نشان می دهند راهنمایان آموزشی که ویژگیهای حرفه ای این رفتار سازمانی را ندارند در عمل مورد پذیرش معلمان قرار نمی گیرند زیرا فاقد اختیارات شخصی و تخصصی لازم برای نظارت و راهنمایی معلمان هستند . 3- اصل پو یایی های گروهی : نظارت و راهنمایی آموزشی و ظیفه ای مشارکت جویانه یا همراه با همکاری حرفه ای گروهی است . 4- اصل رشد و پیشرفت حرفه ای : ایجاد فرصتهای مناسب برای رشد حرفه ای معلمان است . تغییرات و تحولات فزاینده امروزی ،تغییرات فراوانی را در آموزش وپرورش به وجود آورده معلمان اگر خود را با این تغییرات انطباق پیدا نکنند دچار رکود می شوند . آشنایی با کاربرد کامپیوتر و استفاده از نرم افزارهای آموزشی و فراگیری دانش تخصصی جدید و . همگی رشد حرفه ای معلمان را فراهم می کند . کسب دانش و تجربه جدید قدرت ابتکار به معلمان می بخشد و باعث تغییر شخصیت معلمان و ایجاد روحیه و انگیزه در آنان برای ترفیع و ارتقای علمی و شغلی نیز ملاکی بسیار با ارزش است . 5- اصل ارزشمند بودن فرد و گروه هنگام واگذاری مسئولیت باید تفاوتهای فردی معلمان در نظر گرفته شود باید به معلم القا شود که به عنوان فرد و هم گروهی که به آن تعلق دارد در اداره امور مدرسه و تصمیم گیری های آموزشی دارای ارزش و اهمیت است . 6- اصل علمی بودن : یافته های علوم در آموزش و پرورش کاربرد یافته و تحولات بسیاری را در زمینه های تدریس و یادگیری و ارتباطات و سازماندهی و مدیریت به وجود آورده است . راهنما آموزشی باید تلاش کند معلمان را با دیدگاههای جدید تعلیم وتربیت یعنی مطالبی که دانستن آنها برای پاسخگویی به نیازها و انتظارات آتی آموزش و پرورش جوانان ضروری است آشنا کند . 7- اصل تغییر : تمام افراد و سازمانها در فرایند گذر زمان نیاز به تغییر پیدا میکنندو دوام و ادامه حیات هر فرد و سازمانی مستم تغییر است . تغییرات می تواند درون سازمان (تغییر روشهای ارزشیابی )ویا برون سازمانی ( نا خرسندی مردم ازعملکرد مدارس باشد ) . مسئولیت ایجاد تغییرات در سطح ملی بر عهده وزارت آموزش و پرورش است . مقاومت در مقابل تغییر را منبع عدم کارایی در سازمانهای انسانی ای مانند مدارس تلقی میشود .وظیفه مدیر یا راهنمای آموزشی ایجاب میکند که معلمان را برای زمانی که تغییرات جز لاینفک سازمانهها خواهد شد و فرار از آن یا مقاومت در برابر آن نیز اجتناب ناپذیر خواهد بود اماده کنند.
ادامه مطلبوظیفه های مدیر و رهبر آموزشی چیست ؟
آموزشی ,نظارت ,راهنمایی ,معلمان ,های ,برنامه ,نظارت و ,و راهنمایی ,راهنمایی آموزشی ,و پرورش ,آموزش و ,نظارت وراهنمایی آموزشی ,عهده وزارت آموزش
درباره این سایت